09/04/2021

TẠI SAO PHẢI LOẠI BỎ TANIN VÀ LIGNIN TRONG XƠ DỪA?

 

 

Đối với xơ dừa, trước khi được dùng làm giá thể trồng cây, chúng ta luôn phải xử lí hàm lượng tanin, lignin có trong xơ dừa, đây là 2 chất gây cản trở sự phát triển của cây trồng. Chúng làm cho cây trồng không thể hấp thu dinh dưỡng và không khí, khiến cho cây cối bị còi cọc và dẫn đến tình trạng cây trồng cây bị chết.

 

I. Tanin và cách loại bỏ tanin trong xơ dừa.

  1. Tanin là gì?

Tanin là những hợp chất tự nhiên thuộc nhóm pollyphenol phổ biến trong thực vật. Thông thường, những nhóm tanin đều có vị chát, có tính thuộc da (vật liệu bền, khó bị phân hủy), phân tử lượng khoảng 1.000 - 5.000 đvc. Một số ít hợp chất tanin có phân tử lượng thấp hơn thì chỉ có vị chát và không có tính thuộc da, thường gọi là "tanin thực phẩm", "tanin chè"

Tanin có rất nhiều trong nhiều loài thực vật, có tính kháng khuẩn nên có vai trò bảo vệ cho cây và điều hòa sinh trưởng của thực vật ( theo Wikipedia)

 Tanin có được chia thành 2 loại là tanin ngưng tự và tanin thủy phân.

  • Tanin ngưng tụ: Dưới tác dụng của acid hoặc enzym dễ tạo thành chất đỏ tanin hay phlobaphen.
  • Tanin thủy phân: Khi thuỷ phân bằng acid hoặc bằng enzym tanase thì giải phóng ra phần đường thường là glucose,  phần  không  phải đường là các acid,  hay gặp là acid gallic.

 

Trong xơ dừa, hàm lượng tanin chiếm khoảng 2,5% có vị mặn chát, tan trong nước nhưng lại làm kế tủa protein, chính vì thế cần loại bỏ tanin trong xơ dừa trước khi trồng.

  1. Cách xử lí tanin trong xơ dừa.

Có rất nhiều cách để xử lí tanin trong xơ dừa nhưng cách được sử dụng rộng rãi, hiệu quả và dễ làm nhất chính là ngâm xả xơ dừa bằng nước.

Vì là chất tan dễ tan trong nước, nên chúng ta ngâm xơ dừa trong nước sạch 2-3 ngày. Sau đó quan sát màu của xơ dừa trong quá trình ngâm, xơ dừa chuyển sang màu vàng đỏ thì có thể vớt ra. Mặc dù tanin rất dễ tan trong nước nhưng để chắc chắn việc được loại bỏ sạch hoàn toàn chất chát nên lặp lại việc ngâm xả  2 – 3 lần.

 

II. Ligin và cách xử lí lignin trong xơ dừa.

  1. Ligin là gì?

Lignin là một loại hợp chất cao phân tử có cấu trúc vô định hình. Lignin xuất hiện ở hầu hết các loài thực vật có mạch trên cạn, giúp cây đứng thẳng và bảo vệ cây khỏi sự tấn công từ môi trường (theo Wikipedia)

Là một loại polime thơm không carbohydrate có mạch nhánh với monome là các đơn vị phenylpropan không tan và khó bị phân hủy bằng enzyme, chỉ dưới tác dụng của kiềm bisunfit natri và acid sunfuric thì lignin mới bị phân giải một phần và chuyển sang dạng hòa tan.

Ở thực vật, lignin giúp chống thấm nước qua vách tế bào mô xylen, ngăn cản sự xâm nhập của vi sinh vật gây bệnh.

Đối với trong xơ dừa, chất ligin làm cho giá thể không thể thấm hút nước, không giữ được độ ẩm cho cây trồng, dẫ đến tình trạng cây dễ bị mất nước, sock nhiệt, ảnh hưởng đến chất lượng của cây.

2

2.Xử lí lignin trong xơ dừa

Lignin không tan trong nước, hoặc các loại dung môi thông thường, nhưng lại tan trong kiềm do đó để xả chát Lignin, thông thường để loại bỏ tạp chất này chúng ta sẽ cho xơ dừa được xử lí sạch tanin đem ngâm trong nước vôi.

Ngâm trong nước này từ 5 - 7 ngày để Lignin hòa tan hoàn toàn trong nước. Tiến hành xả lại với nước sạch để loại bỏ cả Lignin, cả vôi bột (nếu tồn dư lượng vôi bột này cũng chính là tác nhân gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng cây trồng). Để đảm bảo sạch hoàn toàn vôi bột và lignin nên thực hiện việc ngâm xả từ 3 – 5 ngày, sau đó đem cán, vắt để xơ dừa khô nước là có thể đưa vào làm giá thể trồng.

 

Thanh Tâm - Nguồn Sinh Thái